قانون چک برگشتی زیر ۲۰ میلیون تومان: راهنمای جامع برای دارندگان چک

برخلاف چک‌های با مبالغ بالاتر که بانک به‌صورت خودکار گواهی عدم پرداخت را صادر می‌کند، برای چک‌های زیر ۲۰ میلیون تومان، دارنده چک باید درخواست کتبی به بانک ارائه دهد. بانک موظف است ظرف ۱۰ روز کاری گواهی عدم پرداخت را صادر کند این گواهی سند اصلی برای پیگیری حقوقی است.

۱. فرآیند صدور گواهی عدم پرداخت
برخلاف چک‌های با مبالغ بالاتر که بانک به‌صورت خودکار گواهی عدم پرداخت را صادر می‌کند، برای چک‌های زیر ۲۰ میلیون تومان، دارنده چک باید درخواست کتبی به بانک ارائه دهد. بانک موظف است ظرف ۱۰ روز کاری گواهی عدم پرداخت را صادر کند این گواهی سند اصلی برای پیگیری حقوقی است.
۲. صلاحیت رسیدگی
چک‌های زیر ۲۰ میلیون تومان معمولاً از طریق شورای حل اختلاف پیگیری می‌شوند، نه دادگاه‌های کیفری. این موضوع باعث می‌شود فرآیند رسیدگی سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر باشد، اما در عین حال، امکان صدور اجرائیه مستقیم (مانند چک‌های بالای ۲۰ میلیون) وجود ندارد
۳. محدودیت‌های کیفری
برای چک‌های زیر ۲۰ میلیون، جنبه کیفری تنها تا ۶ ماه از تاریخ صدور چک قابل پیگیری است. پس از این مدت، دعوی صرفاً حقوقی خواهد بود این محدودیت برای کاهش پرونده‌های کیفری در سیستم قضایی وضع شده است.

مراحل پیگیری چک برگشتی زیر ۲۰ میلیون تومان

اگر چکی با مبلغ زیر ۲۰ میلیون تومان برگشت خورده است، مراحل زیر را باید طی کنید تا بتوانید حقوق خود را به‌طور کامل احقاق کنید:
گام اول: مراجعه به بانک و دریافت گواهی عدم پرداخت
اولین اقدام پس از برگشت چک، مراجعه به بانک صادرکننده چک و ارائه درخواست کتبی برای صدور گواهی عدم پرداخت است. این گواهی باید شامل اطلاعات دقیق مانند مبلغ چک، تاریخ برگشت، و دلیل عدم پرداخت باشد. بدون این سند، امکان پیگیری قانونی وجود ندارد توصیه می‌شود این مرحله را با دقت و سرعت انجام دهید، زیرا زمان در پیگیری چک‌های برگشتی اهمیت زیادی دارد.
گام دوم: بررسی وضعیت چک در سامانه صیاد
با توجه به قانون جدید چک مصوب سال ۱۳۹۷، تمامی چک‌های جدید باید در سامانه صیاد ثبت شوند. اگر چک شما از نوع صیادی است، می‌توانید با ورود به سامانه صیاد، وضعیت چک را بررسی کرده و اطلاعات آن را تأیید کنید. چک‌های صیادی از مزایایی مانند امکان پیگیری آنلاین و کاهش ریسک برگشت برخوردار هستند. اما اگر چک شما قدیمی و غیرصیادی است، فرآیند پیگیری ممکن است پیچیده‌تر باشد
گام سوم: مراجعه به شورای حل اختلاف
برای وصول مبلغ چک زیر ۲۰ میلیون تومان، باید به شورای حل اختلاف محل اقامت صادرکننده چک مراجعه کنید. در این مرحله، ارائه دادخواست حقوقی الزامی است. می‌توانید درخواست توقیف اموال صادرکننده چک را نیز مطرح کنید تا از انتقال دارایی‌های او جلوگیری شود در این فرآیند، دریافت مشاوره وکیل حقوقی می‌تواند به شما کمک کند تا از اشتباهات احتمالی جلوگیری کرده و پرونده را با سرعت بیشتری پیش ببرید.
گام چهارم: پیگیری کیفری (در صورت امکان)
اگر هنوز در بازه ۶ ماهه از تاریخ صدور چک هستید، می‌توانید شکایت کیفری ثبت کنید. این شکایت باید در دادسرای محل بانک صادرکننده چک مطرح شود. با این حال، برای چک‌های زیر ۲۰ میلیون، مجازات‌ها سبک‌تر هستند و بیشتر به محرومیت‌های بانکی محدود می‌شوند