تقسیم ارث بدون انحصار وراثت به معنای تقسیم اموال متوفی بین وراث بدون مراجعه به دادگاه و طی مراحل قانونی انحصار وراثت است. این روش معمولاً در شرایطی انتخاب می‌شود که وراث با یکدیگر توافق کامل دارند و هیچگونه اختلافی بین آنها وجود ندارد. با این حال، این روش ممکن است با مشکلاتی همراه باشد. به عنوان مثال، اگر بعداً یکی از وراث ادعایی نسبت به سهم خود داشته باشد، ممکن است برای اثبات حق خود با مشکل مواجه شود.
ارث به عنوان یکی از قدیمی‌ترین نهادهای حقوقی در جوامع بشری، به انتقال اموال و دارایی‌های فرد متوفی (مورث) به بازماندگان قانونی وی (وراث) می‌پردازد. مبانی حقوقی ارث، شامل اصول و قواعدی است که چگونگی انتقال اموال، تعیین وراث، سهم‌الارث هر یک و شرایط تحقق ارث را مشخص می‌کند. وکیل ملکی در تهران و دیگر شهر، در صورت تخصص در زمینه انحصار وراثت می تواند نقش به سزایی در پیگیری امور ملکی انحصار وراثت داشته باشد.
مبانی حقوقی ارث در نظام‌های حقوقی مختلف، متفاوت است. در برخی نظام‌ها، قانونگذار با تعیین وراث و سهم‌الارث هر یک، اراده مورث را در تعیین سرنوشت اموالش محدود می‌کند. در برخی دیگر، اراده مورث در قالب وصیت، نقش پررنگ‌تری دارد. در نظام حقوقی ایران، مبانی حقوقی ارث برگرفته از فقه اسلامی است و در قانون مدنی به تفصیل بیان شده است. این قانون، وراث را به سه طبقه تقسیم کرده و برای هر طبقه، سهم‌الارث مشخصی تعیین کرده است. همچنین، وصیت نیز تا یک‌سوم اموال مورث، معتبر شناخته شده است.
علاوه بر قانون مدنی، سایر قوانین و مقررات نیز در تعیین مبانی حقوقی ارث نقش دارند. به عنوان مثال، قانون امور حسبی به چگونگی اداره اموال متوفی تا زمان تقسیم ارث می‌پردازد. استفاده از خدمات وکیل ملکی متخصص انحصار وراثت می تواند نقش موثری در تسریع و تسهیل این فرایند داشته باشد. همچنین، قوانین مربوط به ثبت احوال و اسناد رسمی نیز در شناسایی وراث و تعیین سهم‌الارث آنان موثرند.
تقسیم ترکه بدون انحصار وراثت به معنای تقسیم اموال و دارایی‌های متوفی بین وراث بدون مراجعه به دادگاه و اخذ گواهی انحصار وراثت است. این روش معمولاً در مواردی که تعداد وراث کم، میزان اموال ناچیز و روابط بین وراث حسنه باشد، قابل انجام است. در این حالت، وراث با توافق یکدیگر و رعایت سهم‌الارث قانونی، ترکه را بین خود تقسیم می‌کنند و نیازی به طی مراحل قانونی و اداری انحصار وراثت ندارند.
برای تحقق تقسیم ترکه بدون انحصار وراثت، چند شرط اساسی باید رعایت شود:
تقسیم ارث بدون انحصار وراثت دارای مزایا و معایبی است. از جمله مزایای آن میتوان به صرفهجویی در وقت و هزینه، کاهش اختلافات خانوادگی و حفظ حریم خصوصی اشاره کرد. اما از معایب آن میتوان به عدم وجود سند رسمی برای تقسیم ترکه، احتمال بروز اختلافات بعدی بین وراث و عدم امکان پیگیری قانونی در صورت بروز تخلف اشاره کرد.
طلاق به صورت توافقی هم نوعی از پرونده های قضایی است. در طلاق توافقی، زوجین بر سر تمامی مسائل مربوط به طلاق مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و… توافق می‌کنند. این نوع طلاق نسبت به طلاق یک طرفه سریع‌تر و کم‌هزینه‌تر است و باعث کاهش تنش‌ها و اختلافات بین زوجین می‌شود.
یکی از روش‌های رایج “تقسیم ارث بدون انحصار وراثت”، توافق کتبی بین وراث است. در این روش، وراث با یکدیگر توافق می‌کنند که اموال متوفی را به چه نحوی بین خود تقسیم کنند. این توافق باید به صورت کتبی تنظیم شده و به امضای تمامی وراث برسد. در این توافقنامه، جزئیات تقسیم اموال، سهم هر یک از وراث و نحوه پرداخت سهم آنها مشخص می‌شود.
روش دیگر تقسیم ارثیه بدون انحصار وراثت، مراجعه به دفاتر اسناد رسمی است. در این روش، وراث به همراه مدارک شناسایی و اسناد مربوط به اموال متوفی به دفتر اسناد رسمی مراجعه می‌کنند. در دفترخانه، وراث با یکدیگر توافق می‌کنند که اموال را چگونه تقسیم کنند و این توافق در قالب یک سند رسمی تنظیم می‌شود. این سند رسمی دارای اعتبار قانونی بوده و در صورت بروز اختلاف بین وراث، قابل استناد در مراجع قضایی است.
هزینه وکیل طلاق مانند وکیل انحصار وراثت و ملکی، به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله تجربه و شهرت وکیل، نوع طلاق (توافقی یا یک طرفه)، میزان پیچیدگی پرونده و مدت زمان رسیدگی به آن. برای اطلاع دقیق از هزینه وکیل طلاق، بهتر است با وکیل مورد نظر خود مشورت کنید.
| روش تقسیم ارث | مزایا | معایب |
| توافق کتبی بین وراث | سریع و کم‌هزینه | عدم اعتبار قانونی در صورت بروز اختلاف |
| مراجعه به دفاتر اسناد رسمی | اعتبار قانونی و قابل استناد در مراجع قضایی | هزینه بیشتر و زمان‌بر بودن |
| انحصار وراثت | الزامی در صورت عدم توافق وراث و وجود اختلاف | زمان‌بر و پرهزینه |
انحصار وراثت آثار حقوقی مهمی دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می‌شود:
وکیل طلاق مانند وکیل انحصار وراثت، یکی از انواع وکلای حقوقی است. وکیل طلاق متخصص در دعاوی مربوط به طلاق و مسائل مرتبط با آن مانند مهریه، نفقه، حضانت فرزندان و… است. وکیل طلاق با تسلط بر قوانین و مقررات مربوط به خانواده، به موکلان خود در تمامی مراحل طلاق از جمله مشاوره، تنظیم دادخواست، دادرسی و اجرای احکام کمک می‌کند.
مهم‌ترین نکته در تقسیم ارث بدون انحصار وراثت، توافق کامل تمامی وراث بر سر نحوه تقسیم اموال است. این توافق باید به صورت کتبی و با جزئیات دقیق تنظیم شود تا از بروز اختلافات بعدی جلوگیری شود. در این توافقنامه، میزان سهم هر یک از وراث، نحوه تقسیم اموال غیرمنقول (مانند ملک و زمین) و اموال منقول (مانند خودرو و لوازم منزل)، و همچنین پرداخت بدهی‌های متوفی باید مشخص شود.
با وجود عدم نیاز به انحصار وراثت، قوانین شرعی و قانونی ارث همچنان باید رعایت شود. به عنوان مثال، سهم الارث هر یک از وراث بر اساس طبقه و درجه آنها تعیین می‌شود و نمی‌توان از این قوانین تخطی کرد. همچنین، پرداخت دیون متوفی از محل ترکه و قبل از تقسیم اموال بین وراث الزامی است. در صورت وجود وصیت‌نامه به عنوان یکی از حقوق وراثت، مفاد آن نیز باید در تقسیم ارث رعایت شود.
در پایان، میتوان گفت که تقسیم ارث بدون انحصار وراثت، اگرچه در برخی موارد امکانپذیر است، اما فرآیندی پیچیده و حساس است که نیازمند آگاهی کامل از قوانین و مقررات مربوطه و همچنین همکاری و تفاهم کامل بین وراث می‌باشد.
توصیه می‌شود برای جلوگیری از بروز اختلافات و مشکلات احتمالی، قبل از هرگونه اقدام، با یک وکیل یا مشاور حقوقی مشورت نمایید تا با آگاهی کامل و رعایت تمامی جوانب قانونی، بتوانید به بهترین نحو ممکن این فرآیند را به انجام برسانید.
